Anno 2018/2019 kenmerkt onze organisatie zich door haar diverse samenstelling, waarbij we een groot aantal sociale arbeidsplaatsen bieden en faciliteren. Aldus zijn we ook een sociale onderneming; we organiseren onze kernactiviteiten zo dat we moeilijk bemiddelbare mensen kunnen inzetten, terwijl we gelijktijdig nieuwe activiteiten ontwikkelen voor deze doelgroep. Daarnaast zetten we ons in om bewoners, verenigingen en instellingen te laten participeren in activiteiten, en zo te betrekken bij onze doelen.
Sociaal ondernemen is voor Circulus-Berkel al heel lang de normale werkwijze; om ons heen is de aandacht er in de afgelopen jaren flink voor gegroeid. Als gevolg daarvan krijgen we te maken met externe invloeden, zoals op het gebied van wet- en regelgeving, ontwikkelingen op de arbeidsmarkt en de budgetbeperkingen voor activeringstrajecten. Dat vereist dat wij inspelen op deze ontwikkelingen en kritisch blijven op de initiatieven die we wel of niet nemen.
Een centrale vraag is hoe we onze kernactiviteiten in de unit Grondstoffen en in de unit Buitenruimte kunnen verbinden aan onze inzet voor sociale activering en bewonersparticipatie. Daaruit volgend komt de vraag in hoeverre we activiteiten moeten ondersteunen die minder verwant zijn aan onze kernactiviteiten. Het is de bedoeling om in 2019 met onze stake- en shareholders hierover in gesprek te gaan (zie ook hierna).
Op hoofdlijnen kenmerkt de praktijk van Circulus-Berkel op het gebied van arbeidsparticipatie zich door een tweetal categorieën van medewerkers: collega’s die wel kunnen doorstromen naar een functie elders en collega’s die dat niet kunnen. Een en ander stelt eisen aan onze organisatie, bijvoorbeeld in de zin van het bieden van opleiding- en ontwikkelingstrajecten en in de zin (continu) begeleiding.
Een niet te onderschatten trend is bovendien dat aan het werk van begeleider steeds hogere eisen worden gesteld, dit als gevolg van de steeds complexere problematiek van een deel van de kandidaten. Circulus-Berkel heeft daarom inmiddels coaching geïntroduceerd voor de werkbegeleiders.
In 2018 zijn we ook enkele opleidingstrajecten gestart. Zo ontvingen drie activeringsmedewerkers een erkend certificaat (AOC) waarmee ze hebben laten zien klaar te zijn voor een betaalde baan. Andere medewerkers volgden een speciale opleiding om activeringsmedewerkers te begeleiden in hun ontwikkeling.
De wijze waarop we vormgeven aan arbeidsparticipatie is een actueel politiek thema. Daarbij worden kosten en moeite afgewogen ten opzichte van de (maatschappelijke) opbrengsten. Dit dilemma kan bijvoorbeeld worden geïllustreerd door de buitenploeg, het Cleanteam genoemd dat uit circa 30 veelplegers bestaat. Onze samenleving heeft er baat bij dat deze medewerkers op zinvolle wijze hun dag kunnen inrichten én gelijktijdig is het de samenleving die de kosten voor de intensieve begeleiding moet opbrengen. Hetzelfde geldt voor de begeleiding van een twintigtal supporters van Go Ahead Eagles.
Eind 2017 maakte de Techniekfabriek in Deventer een vliegende start. In 2018 is gebleken dat dit initiatief zijn bestaansrecht heeft bewezen. Na de nodige verkenningen, het netwerken en intensieve productontwikkeling is een bruisend geheel ontstaan. Hierbinnen worden aan de hand van leer-werktrajecten mooie, handgemaakte, duurzame producten gemaakt van teruggewonnen grondstoffen. In de Techniekfabriek komen arbeidsactivering en bewonersparticipatie (Deventer Schoon Familie) samen met hergebruik en upcycling. Het resultaat blijkt uit het feit dat al verschillende hoogwaardige producten op de markt zijn gebracht en er nog vele ideeën voor meer zijn. De Techniekfabriek telt enkele tientallen medewerkers.
Medio 2018 is de Textielsorteerfabriek in Deventer geopend. Circulus-Berkel is initiatiefnemer van het traject en begeleidde de aanbesteding die uiteindelijk werd gegund aan het Leger des Heils. Op deze locatie, waar 30 tot 45 sociale arbeidsplaatsen zijn gerealiseerd, wordt textiel gesorteerd dat door Circulus-Berkel (totaal inclusief BEST-tas: 2.100 ton) en elders in het land wordt ingezameld.
In het kader van de scheidingsdoelstellingen hebben we namens onze gemeenten opdracht om werk te maken van educatie en communicatie. Dit krijgt onder meer vorm aan de hand van campagnes, zoals we in 2018 succesvol realiseerden voor de stroom PMD. Ook houden we in onze gemeenten verschillende bijeenkomsten (bewonersmiddagen en- avonden) waarbij we mensen informeren en betrekken bij allerhande thema’s, zoals over recycling, zwerfvuil en de locaties van inzamelpunten. De belangstelling hiervoor is gewoonlijk groot.
Behalve huishoudens zijn voor educatie en communicatie ook enkele specifieke groepen aangewezen, zoals scholen en verenigingen. Als ambitieuze sociale onderneming hebben we in het verleden hier met verve invulling aan gegeven zonder dat sprake was van heldere beleidskaders en afspraken over processen. Een voorbeeld is het succesvolle programma Cleanwise voor scholen. Een ander voorbeeld is het programma SchoonBelonen aan de hand waarvan we diensten verlenen aan verenigingen. Een derde voorbeeld betreft het aangaan van bewonerscontracten voor onderhoud in de buitenruimte.
Wellicht door onze voortvarende, enthousiaste aanpak zijn we op het terrein van bewonersparticipatie succesvol. Borging voor de lange termijn is echter juist hier van groot belang; het gaat hier om vertrouwen, en dus betrokkenheid van burgers..
Daarom willen we in 2019:
In het oog springend is sinds jaar en dag de Deventer Schoon Familie. Dit bijzondere collectief telt inmiddels 3.700 leden met liefst 98 activiteiten in 2018. Intrinsiek gedreven, ondersteund door een aantal betaalde krachten mag dit een prachtig voorbeeld van bewonersparticipatie worden genoemd. Circulus-Berkel koestert het collectief en onderzoekt de kansen.
Een van de vele activiteiten in 2018 betreft de inzet in Lochem die vooral vorm krijgt door de intensieve samenwerking met de Stichting Welzijn Lochem. Inmiddels zijn in deze gemeente bijna 100 bewonerscontracten gesloten. Hierbij verplicht Circulus-Berkel zich om bewoners(groepen) te ondersteunen bij het onderhoud van openbaar groen en andere aspecten van de buitenruimte. We spannen ons in om in 2019 en verder deze afspraken in leven te houden, en op een hoger plan te krijgen.
Foto: Cambio reikt certificaten uit, die zorgen voor betere kansen op de arbeidsmarkt.