Bijna vijftien jaar geleden spraken we met onze aandeelhouders – de gemeenten – af wat de rol en betekenis van onze onderneming zou moeten zijn. Terugkijkend is het opmerkelijk dat we toen zo snel de handen op elkaar krijgen, én veel belangrijker: dat we nog steeds dezelfde doelen omarmen.
Doelen die sindsdien alleen maar relevanter en urgenter zijn geworden: We spraken af om in 2030 geen afval meer te produceren en ketens te hebben gesloten. Daaraan gepaard ging dat we wilden bijdragen aan een inclusieve samenleving; een samenleving waarin iedereen, met welke bijzondere talenten dan ook, mee moet kunnen doen.
In de loop der jaren zijn deze doelen nauwelijks veranderd. We streven nu naar slechts 10 kg restafval per inwoner en we werken hard aan meer circulariteit. Naast sociale activering maken we veel werk van bewonersparticipatie. Omdat we ons consistent - jaar-in, jaar-uit - konden richten op deze doelen, is de toegevoegde waarde van Circulus-Berkel zo groot als die nu is. Het hoeft geen betoog dat ik dat beschouw als een groot, te koesteren goed.
Het jaar 2018 was een jaar waarin we met succes onze rol vervulden, bijdroegen aan het succes van anderen en met succes nieuwe initiatieven namen. Zo nam het percentage afval dat gescheiden wordt ingezameld weer toe, zij het met een klein stapje. We lanceerden in dat kader een nieuwe PMD-campagne die tot nu toe veel waardering oogst. We gaan ervan uit dat dit ook wordt vertaald in het scheidingsgedrag van onze bewoners. Ook ons aandeel in de sociale werkgelegenheid steeg wederom.
Daarnaast beschouw ik de opening van het Textielsorteercentrum in 2018, waarvan we de aanbesteding faciliteerden, als een bijzonder moment. Hetzelfde geldt voor het investeringsbesluit in het Grondstoffencentrum dat in 2020 in Deventer zal zijn gerealiseerd. Niet in het minst memoreer ik het besluit van de gemeente Voorst om toe te treden; deze toetreding is in 2018 verder voorbereid en met ingang van 2019 ook praktisch van start gegaan.
Onze samenleving, en dus ook onze regio, staat voor grootse uitdagingen. Om de klimaat- en de grondstoffenproblematiek aan te kunnen, zullen we niet alleen moeten ‘verduursamen’, maar vooral moeten ‘verduursnellen’. De urgentie is enorm. En het is echt de vraag of we – als samenleving - in staat zullen zijn om sneller op te schakelen. Circulus-Berkel is het aan haar stand, en naar haar gemeentelijke aandeelhouders, verplicht om zich hiervoor maximaal in te zetten. Daarbij kijken we zowel naar onze eigen kansen en mogelijkheden, als naar die van onze partners in de vele netwerken waarin we participeren.
Een van deze netwerken is Cirkelwaarde dat we in 2018 – met ROVA en Afvalverwijdering Utrecht – initieerden. Het doel hiervan is huishoudelijke afvalstoffen beter te verwaarden; zo hoogwaardig mogelijk opnieuw te kunnen toepassen. Circulus-Berkel is ook een vooraanstaande partner in de Cleantech Regio die in 2018 de Regiodeal Circulaire Economie tot stand bracht. Deze deal heeft tot doel regionale bedrijven concurrerender en duurzamer te maken door zelf circulair te zijn en kringlopen te sluiten, en dus te verduursnellen.
Gestaag zaken verbeteren is een typisch kenmerk van de cultuur van Circulus-Berkel. Het heeft ons gebracht waar we nu zijn, maar we kunnen er niet mee volstaan. We moeten scherper acteren en sneller robuuste veranderingen bewerkstelligen.
Daarom hebben we aan het eind van 2018 ook goed naar onszelf gekeken, en feitelijk een analyse gemaakt van onze sterkten, zwakten, kansen, risico’s en bedreigingen. We stelden onszelf vele vragen, zoals: in hoeverre kunnen onze medewerkers mee in de steeds kwalitatievere eisen die aan ons worden gesteld? Deze vraag moeten we enerzijds beantwoorden tegen de achtergrond van een krappe arbeidsmarkt. En anderzijds in het licht van de historische opbouw van ons personeelsbestand: als sociale onderneming is een aanzienlijk deel van onze medewerkers lager opgeleid, of zelfs ongeschoold, terwijl we ook relatief veel werknemers tellen in het kader van sociale activering.
Aan de hand van de intensieve zelfreflectie stelden we een activiteitenplan voor 2019 samen, met als doel ervoor te zorgen dat we onze organisatie klaarstomen voor de toekomst. In die toekomst zal het daarbij in eerste instantie draaien om de kwaliteit van de grondstoffen die we terugwinnen. Behalve minder restafval per huishouden willen we nu ook vooral focus aanbrengen op de kwaliteit van rest- en grondstoffen. En terwijl ons werk in de buitenruimte zoveel mogelijk organiseren aan de hand van sociale arbeid en bewonersparticipatie, zoeken we ook daar de verbinding met de circulaire economie. We zoeken naar mogelijkheden om teruggewonnen grondstoffen weer toe te passen in de buitenruimte.
Met het voorgaande, en ook elders in dit jaarverslag, wordt duidelijk dat Circulus-Berkel zichzelf een rol toebedeelt bij het aangaan van uitdagingen van onze tijd. Van een functionele organisatie zijn we gegroeid naar een servicegerichte onderneming. Maar we zijn ervan overtuigd dat we meer kunnen, en zelfs meer moeten. Behalve dienstbaar en servicegericht willen we participeren, initiëren, faciliteren, stimuleren en realiseren.
Hoe we dat doen, leest u in dit jaarverslag. Ik nodig u daartoe uit.
Henk Knip
Algemeen directeur